Tôi
đã từng ngơ ngẩn từ cuối năm 2010 khi đọc được tập thơ Trăng Ngàn của
Tiến Sĩ Đặng Văn Phú với 50 bài thơ Đường Luật Thuận Nghịch độc đáo. Mỗi
bài thơ Đường luật thất ngôn bát cú có thể đọc xuôi và ngược, cá biệt
có bài còn có thể đọc ra 18 bài tứ tuyệt nữa.
Tôi
đã lưu ý mãi từ khi biết trang thơ này và luôn đọc và để ý thơ Đường.
Thỉnh thoảng cũng có bài thuận nghịch nhưng rất khó để tôi chơi chò chơi
lắp ghép với câu chữ
Niềm vui vỡ òa khi hôm nay tôi đã gặp một bài thơ Đường Thuận nghịch trên thi đàn có tên Mộng Buồn:
Đọc xuôi:
Đầy tháng mộng mơ thả nắng chiều
Tủi buồn thêm tức cảnh xanh rêu
Ngây thơ sắc nở Hoa trinh trắng
Giá lạnh màu che Nguyệt diễm kiều
Gầy Trúc xót xa Rừng vắng quạnh
Lẻ Mai còm cỗi(*) Núi vao vêu
Xây tình nghĩa đắp duyên bền vững
Ngày mới nhuộm mây tím sắc thêu.
Tủi buồn thêm tức cảnh xanh rêu
Ngây thơ sắc nở Hoa trinh trắng
Giá lạnh màu che Nguyệt diễm kiều
Gầy Trúc xót xa Rừng vắng quạnh
Lẻ Mai còm cỗi(*) Núi vao vêu
Xây tình nghĩa đắp duyên bền vững
Ngày mới nhuộm mây tím sắc thêu.
Đọc ngược
Thêu sắc tím mây nhuộm mới ngày
Vững bền duyên đắp nghĩa tình xây
Vêu vao Núi cỗi còm Mai lẻ
Quạnh vắng Rừng xa xót Trúc gầy
Kiều diễm Nguyệt che màu lạnh giá
Trắng trinh hoa nở sắc thơ ngây
Rêu xanh cảnh tức thêm buồn tủi
Chiều nắng thả mơ mộng tháng đầy.
Vững bền duyên đắp nghĩa tình xây
Vêu vao Núi cỗi còm Mai lẻ
Quạnh vắng Rừng xa xót Trúc gầy
Kiều diễm Nguyệt che màu lạnh giá
Trắng trinh hoa nở sắc thơ ngây
Rêu xanh cảnh tức thêm buồn tủi
Chiều nắng thả mơ mộng tháng đầy.
(*) Cũng như : còm cõi
Hai
bài Đường Luật Thất ngôn bát cú này của tác giả Đăng Quang Long. Ông đã
khiêm tốn chỉ đưa ra hai bài :một đọc xuôi, và một đọc ngược.
Còn tôi bây giờ xin phép ông cho tôi đi tìm xem trong hai bài này còn có bao nhiêu bài tứ tuyệt thuận nghịch đi theo nữa:
Dưới đây là 6 bài thất ngôn tứ tuyệt
1)
Đầy tháng mộng mơ thả nắng chiều
Tủi buồn thêm tức cảnh xanh rêu
Ngây thơ sắc nở Hoa trinh trắng
Giá lạnh màu che Nguyệt diễm kiều
Tủi buồn thêm tức cảnh xanh rêu
Ngây thơ sắc nở Hoa trinh trắng
Giá lạnh màu che Nguyệt diễm kiều
2)
Gầy Trúc xót xa Rừng vắng quạnh
Lẻ Mai còm cỗi(*) Núi vao vêu
Xây tình nghĩa đắp duyên bền vững
Ngày mới nhuộm mây tím sắc thêu.
Gầy Trúc xót xa Rừng vắng quạnh
Lẻ Mai còm cỗi(*) Núi vao vêu
Xây tình nghĩa đắp duyên bền vững
Ngày mới nhuộm mây tím sắc thêu.
3)
Đầy tháng mộng mơ thả nắng chiều
Tủi buồn thêm tức cảnh xanh rêu
Xây tình nghĩa đắp duyên bền vững
Ngày mới nhuộm mây tím sắc thêu.
Tủi buồn thêm tức cảnh xanh rêu
Xây tình nghĩa đắp duyên bền vững
Ngày mới nhuộm mây tím sắc thêu.
4)
Ngây thơ sắc nở Hoa trinh trắng
Giá lạnh màu che Nguyệt diễm kiều
Gầy Trúc xót xa Rừng vắng quạnh
Lẻ Mai còm cỗi(*) Núi vao vêu
5)
Giá lạnh màu che Nguyệt diễm kiều
Gầy Trúc xót xa Rừng vắng quạnh
Lẻ Mai còm cỗi(*) Núi vao vêu
5)
Ngây thơ sắc nở Hoa trinh trắng
Giá lạnh màu che Nguyệt diễm kiều
Giá lạnh màu che Nguyệt diễm kiều
Xây tình nghĩa đắp duyên bền vững
Ngày mới nhuộm mây tím sắc thêu.
Ngày mới nhuộm mây tím sắc thêu.
6)
Đầy tháng mộng mơ thả nắng chiều
Tủi buồn thêm tức cảnh xanh rêu
Gầy Trúc xót xa Rừng vắng quạnh
Lẻ Mai còm cỗi(*) Núi vao vêu
Tủi buồn thêm tức cảnh xanh rêu
Gầy Trúc xót xa Rừng vắng quạnh
Lẻ Mai còm cỗi(*) Núi vao vêu
7) dưới đây là sáu bài ngũ ngôn tứ tuyệt
Mộng mơ thả nắng chiều
Thêm tức cảnh xanh rêu
Sắc nở Hoa trinh trắng
Màu che Nguyệt diễm kiều
Thêm tức cảnh xanh rêu
Sắc nở Hoa trinh trắng
Màu che Nguyệt diễm kiều
8)
Xót xa Rừng vắng quạnh
Còm cỗi(*) Núi vao vêu
Nghĩa đắp duyên bền vững
Nhuộm mây tím sắc thêu.
Xót xa Rừng vắng quạnh
Còm cỗi(*) Núi vao vêu
Nghĩa đắp duyên bền vững
Nhuộm mây tím sắc thêu.
9)
Mộng mơ thả nắng chiều
Thêm tức cảnh xanh rêu
Nghĩa đắp duyên bền vững
Nhuộm mây tím sắc thêu.
Thêm tức cảnh xanh rêu
Nghĩa đắp duyên bền vững
Nhuộm mây tím sắc thêu.
10)
Sắc nở Hoa trinh trắng
Màu che Nguyệt diễm kiều
Xót xa Rừng vắng quạnh
Còm cỗi(*) Núi vao vêu
11)
Màu che Nguyệt diễm kiều
Xót xa Rừng vắng quạnh
Còm cỗi(*) Núi vao vêu
11)
Sắc nở Hoa trinh trắng
Màu che Nguyệt diễm kiều
Màu che Nguyệt diễm kiều
Nghĩa đắp duyên bền vững
Nhuộm mây tím sắc thêu.
Nhuộm mây tím sắc thêu.
12)
Mộng mơ thả nắng chiều
Thêm tức cảnh xanh rêu
Xót xa Rừng vắng quạnh
Còm cỗi(*) Núi vao vêu
Thêm tức cảnh xanh rêu
Xót xa Rừng vắng quạnh
Còm cỗi(*) Núi vao vêu
13) Ngũ ngôn Bát cú
Mộng mơ thả nắng chiều
Thêm tức cảnh xanh rêu
Sắc nở Hoa trinh trắng
Màu che Nguyệt diễm kiều
Xót xa Rừng vắng quạnh
Còm cỗi(*) Núi vao vêu
Nghĩa đắp duyên bền vững
Nhuộm mây tím sắc thêu.
Thêm tức cảnh xanh rêu
Sắc nở Hoa trinh trắng
Màu che Nguyệt diễm kiều
Xót xa Rừng vắng quạnh
Còm cỗi(*) Núi vao vêu
Nghĩa đắp duyên bền vững
Nhuộm mây tím sắc thêu.
Và đây là những bài được ghép từ bài đọc ngược
14)
Thêu sắc tím mây nhuộm mới ngày
Vững bền duyên đắp nghĩa tình xây
Vêu vao Núi cỗi còm mai lẻ
Quạnh vắng Rừng xa xót Trúc gầy.
15)
Chiều nắng thả mơ mộng tháng đầy
Vững bền duyên đắp nghĩa tình xây
Rêu xanh cảnh tức thêm buồn tủi
Quạnh vắng rừng xa xót trúc gầy
16)
Vêu vao Núi cỗi còm Mai lẻ
Quạnh vắng Rừng xa xót Trúc gầy
Kiều diễm Nguyệt che màu lạnh giá
Trắng trinh hoa nở sắc thơ ngây
Quạnh vắng Rừng xa xót Trúc gầy
Kiều diễm Nguyệt che màu lạnh giá
Trắng trinh hoa nở sắc thơ ngây
17)
Thêu sắc tím mây nhuộm mới ngày
Vững bền duyên đắp nghĩa tình xây
Rêu xanh cảnh tức thêm buồn tủi
Chiều nắng thả mơ mộng tháng đầy.
Vững bền duyên đắp nghĩa tình xây
Rêu xanh cảnh tức thêm buồn tủi
Chiều nắng thả mơ mộng tháng đầy.
18)
Thêu sắc tím mây nhuộm mới ngày
Vững bền duyên đắp nghĩa tình xây
Vêu vao Núi cỗi còm Mai lẻ
Quạnh vắng Rừng xa xót Trúc gầy
Vững bền duyên đắp nghĩa tình xây
Vêu vao Núi cỗi còm Mai lẻ
Quạnh vắng Rừng xa xót Trúc gầy
19)
Kiều diễm Nguyệt che màu lạnh giá
Trắng trinh hoa nở sắc thơ ngây
Rêu xanh cảnh tức thêm buồn tủi
Chiều nắng thả mơ mộng tháng đầy.
Kiều diễm Nguyệt che màu lạnh giá
Trắng trinh hoa nở sắc thơ ngây
Rêu xanh cảnh tức thêm buồn tủi
Chiều nắng thả mơ mộng tháng đầy.
Và đây là bài Ngũ ngôn Bát cú
20)
Tím mây nhuộm mới ngày
Duyên đắp nghĩa tình xây
Núi cỗi còm Mai lẻ
Rừng xa xót Trúc gầy
Nguyệt che màu lạnh giá
Hoa nở sắc thơ ngây
Cảnh tức thêm buồn tủi
Thả mơ mộng tháng đầy.
Duyên đắp nghĩa tình xây
Núi cỗi còm Mai lẻ
Rừng xa xót Trúc gầy
Nguyệt che màu lạnh giá
Hoa nở sắc thơ ngây
Cảnh tức thêm buồn tủi
Thả mơ mộng tháng đầy.
Còn đây là những bài Ngũ ngôn tứ tuyệt ghép từ bài đọc ngược
21)
Tím mây nhuộm mới ngày
Duyên đắp nghĩa tình xây
Núi cỗi còm mai lẻ
Rừng xa xót Trúc gầy.
22)
Thả mơ mộng tháng đầy
Duyên đắp nghĩa tình xây
Cảnh tức thêm buồn tủi
Rừng xa xót trúc gầy
23)
Núi cỗi còm Mai lẻ
Rừng xa xót Trúc gầy
Nguyệt che màu lạnh giá
Hoa nở sắc thơ ngây
Rừng xa xót Trúc gầy
Nguyệt che màu lạnh giá
Hoa nở sắc thơ ngây
24)
Tím mây nhuộm mới ngày
Duyên đắp nghĩa tình xây
Cảnh tức thêm buồn tủi
Thả mơ mộng tháng đầy.
Duyên đắp nghĩa tình xây
Cảnh tức thêm buồn tủi
Thả mơ mộng tháng đầy.
25)
Tím mây nhuộm mới ngày
Duyên đắp nghĩa tình xây
Núi cỗi còm Mai lẻ
Duyên đắp nghĩa tình xây
Núi cỗi còm Mai lẻ
Rừng xa xót Trúc gầy
26)
Nguyệt che màu lạnh giá
Hoa nở sắc thơ ngây
Cảnh tức thêm buồn tủi
Thả mơ mộng tháng đầy.
Nguyệt che màu lạnh giá
Hoa nở sắc thơ ngây
Cảnh tức thêm buồn tủi
Thả mơ mộng tháng đầy.
Và đây là những bài thơ Tứ ngôn
27)
Mơ thả nắng chiều
Tức cảnh xanh rêu
Nở Hoa trinh trắng
Che Nguyệt diễm kiều
Tức cảnh xanh rêu
Nở Hoa trinh trắng
Che Nguyệt diễm kiều
28)
Xa Rừng vắng quạnh
Cỗi(*) Núi vao vêu
Đắp duyên bền vững
Mây tím sắc thêu.
Xa Rừng vắng quạnh
Cỗi(*) Núi vao vêu
Đắp duyên bền vững
Mây tím sắc thêu.
29)
Mơ thả nắng chiều
Tức cảnh xanh rêu
Đắp duyên bền vững
Mây tím sắc thêu.
Tức cảnh xanh rêu
Đắp duyên bền vững
Mây tím sắc thêu.
30)
Nở Hoa trinh trắng
Che Nguyệt diễm kiều
Xa Rừng vắng quạnh
Cỗi(*) Núi vao vêu
31)
Che Nguyệt diễm kiều
Xa Rừng vắng quạnh
Cỗi(*) Núi vao vêu
31)
Nở Hoa trinh trắng
Che Nguyệt diễm kiều
Che Nguyệt diễm kiều
Đắp duyên bền vững
Mây tím sắc thêu.
Mây tím sắc thêu.
32)
Mơ thả nắng chiều
Tức cảnh xanh rêu
Xa Rừng vắng quạnh
Cỗi(*) Núi vao vêu
Tức cảnh xanh rêu
Xa Rừng vắng quạnh
Cỗi(*) Núi vao vêu
33)
Mơ thả nắng chiều
Tức cảnh xanh rêu
Nở Hoa trinh trắng
Che Nguyệt diễm kiều
Xa Rừng vắng quạnh
Cỗi(*) Núi vao vêu
Đắp duyên bền vững
Mây tím sắc thêu.
Tức cảnh xanh rêu
Nở Hoa trinh trắng
Che Nguyệt diễm kiều
Xa Rừng vắng quạnh
Cỗi(*) Núi vao vêu
Đắp duyên bền vững
Mây tím sắc thêu.
Và đây là những bài được ghép từ bài đọc ngược
34)
Mây nhuộm mới ngày
Đắp nghĩa tình xây
Cỗi còm Mai lẻ
Xa xót Trúc gầy
Che màu lạnh giá
Nở sắc thơ ngây
Tức thêm buồn tủi
Mơ mộng tháng đầy.
Đắp nghĩa tình xây
Cỗi còm Mai lẻ
Xa xót Trúc gầy
Che màu lạnh giá
Nở sắc thơ ngây
Tức thêm buồn tủi
Mơ mộng tháng đầy.
35)
Mây nhuộm mới ngày
Đắp nghĩa tình xây
Cỗi còm mai lẻ
Xa xót Trúc gầy.
36)
Mơ mộng tháng đầy
Đắp nghĩa tình xây
Tức thêm buồn tủi
Xa xót trúc gầy
37)
Cỗi còm Mai lẻ
Xa xót Trúc gầy
Che màu lạnh giá
Nở sắc thơ ngây
Xa xót Trúc gầy
Che màu lạnh giá
Nở sắc thơ ngây
38)
Mây nhuộm mới ngày
Đắp nghĩa tình xây
Tức thêm buồn tủi
Mơ mộng tháng đầy.
Đắp nghĩa tình xây
Tức thêm buồn tủi
Mơ mộng tháng đầy.
39)
Mây nhuộm mới ngày
Đắp nghĩa tình xây
Cỗi còm Mai lẻ
Xa xót Trúc gầy
Đắp nghĩa tình xây
Cỗi còm Mai lẻ
Xa xót Trúc gầy
40)
Che màu lạnh giá
Nở sắc thơ ngây
Tức thêm buồn tủi
Mơ mộng tháng đầy.
Che màu lạnh giá
Nở sắc thơ ngây
Tức thêm buồn tủi
Mơ mộng tháng đầy.
Còn đây là những bài thơ 3 chữ
41)
Thả nắng chiều
Cảnh xanh rêu
Hoa trinh trắng
Cảnh xanh rêu
Hoa trinh trắng
Nguyệt diễm kiều
42)
Rừng vắng quạnh
Núi vao vêu
Duyên bền vững
Tím sắc thêu.
Rừng vắng quạnh
Núi vao vêu
Duyên bền vững
Tím sắc thêu.
43)
Thả nắng chiều
Cảnh xanh rêu
Duyên bền vững
Tím sắc thêu.
Cảnh xanh rêu
Duyên bền vững
Tím sắc thêu.
44)
Hoa trinh trắng
Nguyệt diễm kiều
Rừng vắng quạnh
Núi vao vêu
45)
Nguyệt diễm kiều
Rừng vắng quạnh
Núi vao vêu
45)
Hoa trinh trắng
Nguyệt diễm kiều
Nguyệt diễm kiều
Duyên bền vững
Tím sắc thêu.
Tím sắc thêu.
46)
Thả nắng chiều
Cảnh xanh rêu
Rừng vắng quạnh
Núi vao vêu
Cảnh xanh rêu
Rừng vắng quạnh
Núi vao vêu
47)
Thả nắng chiều
Cảnh xanh rêu
Hoa trinh trắng
Nguyệt diễm kiều
Rừng vắng quạnh
Núi vao vêu
Duyên bền vững
Tím sắc thêu.
Cảnh xanh rêu
Hoa trinh trắng
Nguyệt diễm kiều
Rừng vắng quạnh
Núi vao vêu
Duyên bền vững
Tím sắc thêu.
Và đây là những bài được ghép từ bài đọc ngược
48)
Nhuộm mới ngày
Nghĩa tình xây
Còm Mai lẻ
Xót Trúc gầy
Màu lạnh giá
Sắc thơ ngây
Thêm buồn tủi
Mộng tháng đầy.
Nghĩa tình xây
Còm Mai lẻ
Xót Trúc gầy
Màu lạnh giá
Sắc thơ ngây
Thêm buồn tủi
Mộng tháng đầy.
49)
Nhuộm mới ngày
Nghĩa tình xây
Còm mai lẻ
Xót Trúc gầy.
50)
Mộng tháng đầy
Nghĩa tình xây
Thêm buồn tủi
Xót trúc gầy
51)
Còm Mai lẻ
Xót Trúc gầy
Màu lạnh giá
Sắc thơ ngây
Xót Trúc gầy
Màu lạnh giá
Sắc thơ ngây
52)
Nhuộm mới ngày
Nghĩa tình xây
Thêm buồn tủi
Mộng tháng đầy.
Nghĩa tình xây
Thêm buồn tủi
Mộng tháng đầy.
53)
Nhuộm mới ngày
Nghĩa tình xây
Còm Mai lẻ
Xót Trúc gầy
Nghĩa tình xây
Còm Mai lẻ
Xót Trúc gầy
54)
Màu lạnh giá
Sắc thơ ngây
Thêm buồn tủi
Mộng tháng đầy.
Màu lạnh giá
Sắc thơ ngây
Thêm buồn tủi
Mộng tháng đầy.
Và đây là những bài thơ bỏ chữ thứ 3 và thứ 4 trong câu thơ
55)
Đầy tháng thả nắng chiều
Tủi buồn cảnh xanh rêu
Ngây thơ Hoa trinh trắng
Giá lạnh Nguyệt diễm kiều
Gầy Trúc Rừng vắng quạnh
Lẻ Mai Núi vao vêu
Xây tình duyên bền vững
Ngày mới tím sắc thêu.
56)
Thêu sắc tím mới ngày
Vững bền duyên tình xây
Vêu vao Núi Mai lẻ
Quạnh vắng Rừng Trúc gầy
Kiều diễm Nguyệt lạnh giá
Trắng trinh hoa thơ ngây
Rêu xanh cảnh buồn tủi
Chiều nắng thả tháng đầy.
Và đây là những bài bỏ chữ thứ 4 và thứ 5 trong câu
57) bài đọc xuôi
Đầy tháng mộng nắng chiều
Tủi buồn thêm xanh rêu
Ngây thơ sắc trinh trắng
Giá lạnh màu diễm kiều
Gầy Trúc xót vắng quạnh
Lẻ Mai còm vao vêu
Xây tình nghĩa bền vững
Ngày mới nhuộm sắc thêu
58) bài đọc ngược
Thêu sắc nhuộm mới ngày
Vững bền nghĩa tình xây
Vêu vao Núi -Mai lẻ
Quạnh vắng Rừng-Trúc gầy
Kiều diễm màu lạnh giá
Trắng trinh sắc thơ ngây
Rêu xanh cảnh buồn tủi
Chiều nắng mộng tháng đầy.
Trên
đây là 58 bài thơ mà tôi lắp ghép bằng cách thông thường, là đảo chỗ
đứng của câu và tách ra từ bài gốc Thuận Ngịch Mộng Buồn, và sau đó là
bỏ bớt chữ đầu từ bỏ hai chữ đầu ra thơ Ngũ ngôn, bỏ ba chữ đầu ra thơ
bốn chữ. Bỏ 4 chữ đầu ra thơ 3 chữ và bỏ chữ thứ 3 và 4 và sau đó là bỏ
chữ thứ 4 và thứ 5 ra bốn bài Ngũ ngôn bát cú.
Và
còn một cách mà ai cũng biết khi mà bỏ tính từ trong câu thì bài thơ
vẫn có ý nghĩa, nhưng cách đó thì rất nhiều bài thơ có thể ghép ra được.
Và nếu đảo chỗ đứng của các từ trong câu nữa thì có lẽ bài thơ này không dừng ở con số hàng trăm mà có thể hơn một trăm bài…
Viết
bài thơ thuận nghich độc đã khó cầu toàn,khó.tránh được 100% các lỗi
thường gặp như: Phong Yêu,Hạc Tất,Đại Vận,Tiểu Vận....Vì khi đọc xuôi
không sai,thì khi đọc ngược lại sai ( Và ngược lai).Với bài thơ Thuận
Ngịch thì yêu cầu cơ bản là sao khi đọc xuôi cũng như khi đọc ngược đều
phải có nghĩa. Với bài Thuận Ngịch độc Mộng Buồn này tôi nhận thấy nó
vẫn còn lỗi ... Có lẽ bởi viết được Mộng Buồn xuôi ngược đều có nghĩa và
lại có thể đọc ra ngót 60 bài khác nhau TG phải chấp nhận vài lỗi thông
thường .Cầu toàn trong trường hợp thuận nghịch độc là đi vào ngõ
cụt.nên quả thật khó có thể hoàn hảo.
Sài Gòn 23/11/2013
Huỳnh Xuân Sơn
nguồn: tho.com.vn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét